Restauratieproject

Dit arbeidershuisje uit 1880 (rijksmonument) in De Rijp is door ons geheel gerestaureerd en verbouwd. Er was decennialang niets aan gedaan, behalve de aanleg van centrale verwarming en douche in de jaren ’60. In het huis had een gezin met 8 kinderen gewoond, op een oppervlakte van zo’n 80 m2!

Na onderzoek bleek dat de oorspronkelijke houtskeletconstructie door allerlei ingrepen behoorlijk was aangetast. De gebinten hadden een forse afmeting (30/40 cm) en waren duidelijk veel ouder dan het huis. Ze waren zwaar beschadigd: van elk stel was een staander weggezaagd, waardoor de constructie van het huis nogal was verzwakt. Herstel was echter goed mogelijk, en met de fundering was niets mis. Hoewel het huis was uitgewoond en er sprake was van lekkage, was het pandje de moeite waard om te worden opgeknapt. We zagen er veel mogelijkheden in om er een sfeervol huis van te maken voor 2-3 personen.

Uitgangspunten voor de verbouwing waren:

• herstel van alle constructieve onderdelen, zowel de houtskeletconstructie als de vloerbalken
• vernieuwing van dak en vernieuwing van alle leidingen (electra, gas en water)
• betere indeling van de ruimtes met een groter ruimtelijk effect
• meer daglichttoetreding
• waar mogelijk hergebruik van materialen en accentueren van bijzondere details
• sfeer van arbeidershuis dient behouden: formaat en materiaalgebruik daarop afstemmen

Dak en zolderetage

Op de zolderetage waren vier houten kamertjes met ingebouwde bedden getimmerd, deze werden geheel gesloopt. De constructie van het dak bestond uit drie kapspanten die nog in goede staat waren. De gordingen daarintegen moesten worden vernieuwd, evenals het dakbeschot, zodat het pand waterdicht kon worden gemaakt.

De bestaande oudhollandse dakpannen werden na vernieuwing van het dak hergebruikt, zodat de authentieke kleur en patina van het dak behouden bleef. We kozen voor het inbouwen van dakvensters (Veluxramen) zodat het dakvlak niet onderbroken werd, maar er wel meer licht binnenkwam.

Het dak werd aan de binnenzijde geïsoleerd en deels afgewerkt met gipsplaat en deels met een houten betimmering. De spanten werden van verf ontdaan.  

De vloer van de zolderetage was grotendeels rot en aangetast, met overal gaten voor leidingwerk. De vloer boog ook door, omdat de oplegging van de vloerbalken op de muurplaat minimaal was uitgevoerd of zelfs was verdwenen. Ook werden de gevels onevenredig belast. Na het slopen van de vloer hebben we allereerst de oplegging van de vloerbalken verbeterd en extra balken aangebracht om de draagkracht te vergroten. Daarna hebben we een nieuwe vloer gelegd van oude, tapse grenen delen. Na het schuren leek het alsof deze vloer er altijd al had gelegen.

Benedenverdieping: woonkamer, hal en trap

De woning ligt aan een oude dijk, waardoor er een hoogteverschil is in de begane grondvloer. De entree met trap, de gang en de woonkamer liggen hoger dan de keuken en zijkamer. De benedenverdieping was opgedeeld in kleine vertrekken en een lange gang, waar weinig daglicht binnen kwam. Het geheel was nogal benauwend. Besloten werd om de wand tussen woonkamer en keuken te slopen, zodat er één ruimte ontstond waarbij het hoogteverschil toch de ruimte in tweeën verdeelde, in keuken en woonkamer. De oude gebinten werden hersteld door van oude balken ‘nieuwe’ staanders te maken (foto rechtsonder). In de open ruimte werden de enorme gebinten gezichtsbepalende sfeervolle elementen.

De oude vloer (enorm brede grenen delen) van de woonkamer hebben we voorzichtig uitgenomen, waarna we de balkenlaag konden repareren en een ondervloer met isolatie aanbrengen. Daarna restaureerden we de oude vloer en legden deze terug, waarbij meteen ook een convectorput voor het raam werd aangebracht.

De nieuwe wand tussen kamer en halletje werd dubbelwandig van houten delen gemaakt, waardoor er één geheel ontstond met de gebintbalken en de oude deuren. De deuren kwamen uit het pand, maar zijn ontdaan van hardboard platen die erop waren gespijkerd. Overal werden bovenlichten aangebracht boven de deuren, zodat er zoveel mogelijk daglicht kon toetreden.

Benedenverdieping: keuken en werkkamer

Voor de keuken hebben we gebruik gemaakt van bestaande onderdelen aangevuld met nieuwe elementen. De kastdeurtjes kwamen oorspronkelijk van een kast op zolder, het ladenblok is uit de oude keuken, maar de frontjes zijn door ons voorzien van zink. Het aanrechtblad is van terrazzo en komt bij een handelaar in oude bouwmaterialen vandaan. Het gedeelte dat haaks op het aanrecht staat, is gemaakt van oud grenen. In combinatie met een strakke witte vloer, glazen spatplaten en een hoge achterwand zonder bovenkastjes ontstond er zo een mix van oud en modern, een verrassend ruime keuken die goed paste in het pand.

Naast de keuken werd de voormalige ouderslaapkamer verbouwd tot werkkamer, waarbij de gebinten werden hersteld. De hoogte van de kamer werd volledig benut voor het bouwen van een plafondhoge boekenkast.

Na het interieur werd het exterieur opgeknapt: de voorgevel werd opnieuw gepleisterd en het schilderwerk werd opnieuw gedaan. Resultaat: een sfeervol oud huis in een eigen stijl, die harmonieert met de historie van het pand.